Lezing Baardwijkse Overlaat, Bergsche Maas en Drongelens kanaal

Werkers aan het Drongelens kanaal
(Collectie heemkundekring Onsenoort)

 Op maandag 13 november a.s. verzorgt Gien van Wijk in het Grand Café van Wijkcentrum BaLaDe, Balade 1 te Waalwijk, op uitnodiging van heemkundekring De Erstelinghe een lezing over de aanleg van de Baardwijkse Overlaat en het graven van de Bergsche Maas en het Drongelens Kanaal. Aanvang 20.00 uur.  Toegang gratis voor leden van De Erstelinghe, entree voor niet-leden € 5,--.

 

De lezing (gebaseerd op het boek Van Baardwijkse Overlaat tot Drongelens Kanaal, geschreven door Van Wijk  en uitgegeven door de Heemkundekring Onsenoort uit Nieuwkuijk) gaat uitvoerig in op de waterstaatkundige problemen in het gebied van de oostelijke Langstraat en in het bijzonder op de ontstaansgeschiedenis van de oostelijke Langstraat in de middeleeuwen en de invloed van de Beerse Overlaat op de waterhuishouding in de Langstraat.

De werking van de Beerse Overlaat en de vele dijkdoorbraken in het gebied van de Oostelijke Langstraat hebben er mede toe bijgedragen dat in 1766 de Baardwijkse Overlaat is aangelegd, wat grote gevolgen had voor Drunen en Baardwijk. Meerdere boerderijen en huizen tussen Baardwijk en Drunen moesten wijken voor de doorstroming van het overlaatwater in de winter. Denk daarbij ook aan de noodzakelijke veerverbindingen in de oostelijke Langstraat als het gebied weer eens was overstroomd. Na vele dijkdoorbraken en overstromingen tussen 1740 en 1810 is in 1826 is de Baardwijkse Overlaat verbreed.

Nadat in de 19^e eeuw vele plannen het licht hadden gezien om de waterhuishouding in de Langstraat te verbeteren is in 1881 uiteindelijk besloten  tot het graven van de Bergsche Maas en het Drongelens Kanaal. Door de uitvoering van deze waterstaatkundige werken kon in 1942 eindelijk de Baardwijkse Overlaat worden gesloten en was er na de bevrijding in 1944 bebouwing mogelijk buiten de dijken in de polders. 

Nieuwe Klopkei

Hoewel de landbouw in Waalwijk van weinig betekenis is, wordt de stad in 1891 door de Noordbrabantsche Maatschappij van Landbouw tóch  gevraagd om een landbouwtentoonstelling te organiseren. Na een ietwat moeizame start slaagt het aangetreden ‘uitvoerend comité’ er in van de tentoonstelling een grote happening te maken. De belangstelling van het publiek is groot en de nabeschouwingen in de landelijke pers zijn meer dan lovend. En heel uniek zijn de bij het artikel van Ad Nijssen afgedrukte foto’s, die de Bossche fotograaf Pierre Weijnen op het feestterrein gemaakt heeft!

 ‘Vaders & zonen’ is de titel van de bijdrage van (klein)zoon Jean-Pierre Beerens over de bedrijven van zijn grootvader en vader. Samen met de familie Vermeer is de familie Beerens zo’n 60 jaar actief in de productie van en de handel in leer. Vermeer & Beerens, chroomlederfabriek Holland en (ledermaatschappij) Lema zijn de namen van hun bedrijven.

 In het tijdschrift ‘De camera’ verschijnt in 1913 een artikel over fototochten in Waalwijk en omgeving. Bijna tot zijn eigen verrassing moet auteur Cornelis Vreedenburgh Jr. constateren dat de omgeving van ‘die schoenmakersplaats’ elke camera waardig is. Zijn tips voor zowel de mogelijke routes als voor de instellingen van de fotocamera leest u in deze Klopkei.

Een wel heel bijzondere schenking van kringloopbedrijf Twiddus is aanleiding geweest voor het ontrafelen van de bedrijfsgeschiedenis van het beroemde kleermakersbedrijf De Greeff-Verwiel uit de Grotestraat. Met tot besluit nog een Waalwijkse vlaggenparade, de geschiedenis van de Burgemeester van der Klokkenlaan en het rijksmonument Grotestraat 182-184 wensen wij u veel leesplezier met deze editie van De Klopkei.

Losse nummers van deze uitgave zijn te bestellen via onze webshop.

Expositie over expositie

 Ter gelegenheid van het 650-jarig bestaan van Waalwijk wordt in 1953 een grote tentoonstelling georganiseerd op een terrein dat we nu kennen als het Hertog-Janpark: Schoenen-Leder-Mode, kortweg SLEM.

70 Jaar later blikt heemkundekring De Erstelinghe nu met een tentoonstelling in het souterrain van het Huis van Waalwijk terug op die grote expositie, die zowel in Nederland als in het buitenland veel aandacht trekt.

Met onder meer foto’s van de opbouw, de stands, het tentoonstellingsterrein en de omgeving gezien vanuit de lucht, bijzondere schoenen (ooit gehoord van de “pauwschoen” bijvoorbeeld?), bewegende beelden van het bezoek van koningin Juliana en de modeshow alsmede een aantal SLEM-memorabilia en speciale aanbiedingen van Waalwijkse ondernemers uit die tijd een bezoekje meer dan waard!

 

Geopend elke woensdag t/m eind oktober 2023 van 13.30-15.30 uur, toegang gratis.

Ingang aan de rechterzijde van het gebouw.

Nieuwe Klopkei

 

De tweede Klopkei van dit jaar is verschenen met daarin het vervolg van de memoires van de Waalwijkse verzetsman Henk van Iersel. Als hij tijdens de oorlog moet vluchten uit Waalwijk komt hij in Friesland terecht en ook daar kruipt het bloed weer waar het niet gaan kan. Hij raakt in het hoge noorden betrokken bij een knokploeg en neemt –vaak met knikkende knieën - deel aan een aantal spectaculaire verzetsacties. Enkele jaren later, na de bevrijding van Friesland, keert Henk op de fiets terug naar Waalwijk. In de buurt van Nijmegen krijgt hij een lift van Piet Pot, die juist op die dag met een vrachtwagen vol huiden ook op weg is naar Waalwijk.  

In de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw kent Waalwijk een bijzondere school: de Mater Amabilisschool, kortweg MAS genoemd, voor werkende jonge meisjes. Een dag per week, tijdens werktijd en met behoud van loon, volgen zij niet alleen lessen in koken en naaien, maar ook allerlei vormings- en voorlichtingsvakken. 

Een jaarlijks hoogtepunt is de culturele avond in mei, waar de leerlingen van de MAS een avondvullend programma verzorgen met toneel, dans, muziek en wat dies meer zij. De school staat onder leiding van Mies Hoffmans (een zus van Joop en Vincent). Of beter gezegd: voor velen wás zij de Mater Amabilisschool.

Verder nog een artikel over het Hertog Janpark (in de volksmond ook wel het SLEM-park genoemd) en een bijdrage over de grote stadsfeesten van 1953.

Losse nummers van deze uitgave zijn voor € 5 per stuk te bestellen via onzewebshop of af te halen in de heemkamer (in het souterrain van het Huis van Waalwijk aan het Raadhuisplein, ingang aan de rechterzijde van het gebouw) op woensdag tussen 13.30 en 15.30 uur.

 

Expositie terugblik SLEM 1953

Te zien in onze expositieruimte in het souterrain van het Huis van Waalwijk tijdens het Halve Zolen Festival 

op zondag 25 juni 2023 van 13.00-17.00 uur:

TERUGBLIK OP DE SLEM 1953 

                                                                    

en daarna (ietsje langer!) weer na de zomer, zodra de verbouwingswerkzaamheden in het Huis van Waalwijk zijn afgerond.

Toegang gratis

Het kleurrijke Waalwijkse verleden in oude ansichten

 

Op maandag 22 mei a.s. geeft Bert de Vaan bij BaLaDe, Balade 1 te Waalwijk, aan de hand van zijn bijzondere collectie ansichtkaarten een lezing over het kleurrijke Waalwijkse verleden, aanvang 20.00 uur.

De Vaan verzamelt al decennialang met de hand ingekleurde prentbriefkaarten van Waalwijk uit de periode van 1900 tot 1920. Deze kaarten werden vervaardigd door zowel landelijke als plaatselijke uitgevers. Rond 1910 werd er volop geëxperimenteerd met het drukken van gekleurde kaarten.  De Vaan vertelt u hier alles over.

Ook komen gedeeltelijk verdwenen straatgezichten aan de orde en een groot aantal opmerkelijke zaken die in het straatbeeld te zien zijn. Mogelijk kunt u zich vele zaken nog herinneren uit uw jeugd. U zult hoe dan ook versteld staan van de prachtige, destijds met de hand ingekleurde, beelden die u waarschijnlijk alleen in zwart-wit kent. Zo wordt een aantal prentbriefkaarten getoond die nooit in een boekwerk zijn gepubliceerd en zelfs niet in het Streekarchief aanwezig zijn.

De toegang voor deze lezing is gratis voor leden van De Erstelinghe, voor niet-leden bedraagt de entree € 5,--.

Over de prentbriefkaart hierboven: zicht in de Loeffstraat. En waarom in Baardwijk – anders dan in Besoijen en Waalwijk – de tramlijn aan de noordzijde van de weg lag, hoort u de 22^e (collectie Bert de Vaan)!

Nieuwe Klopkei

 

In de nieuwe Klopkei is het bijzondere oorlogsverhaal van Henk van Iersel opgenomen. Henk, een geboren en getogen Waalwijker, raakte tijdens de Tweede Wereldoorlog betrokken bij het verzet. Niet alleen in Waalwijk en omgeving, maar later, toen hij hoog op de opsporingslijst van de bezetter stond en moest onderduiken, ook in Friesland. In 1980 heeft hij – inmiddels geëmigreerd naar Australië - voor zijn kinderen zijn memoires op papier gezet. Het is dit verhaal dat nu is afgedrukt in De Klopkei. Het verhaal van een verzetsstrijder, uit de eerste hand!

Verder bevat deze Klopkei artikelen over een familiedrama dat zich in 1890 in Waalwijk afspeelde, een Amsterdamse weesjongen die in Baardwijk terecht kwam en zich op allerlei manieren inzette voor de plaatselijke gemeenschap (‘als het maar niet katholiek was’) en over de geschiedenis van de Waalwijkse leerlooierijen.  

Losse nummers van deze uitgave zijn te bestellen via onze webshop of af te halen in de heemkamer in het souterrain van het Huis van Waalwijk (het voormalige raadhuis) aan het Raadhuisplein, ingang aan de rechterzijde van het gebouw, geopend op woensdagmiddag van 13.30 – 15.30 uur.